Işık hızı aşıldı mı?

Atomdan küçük partiküller olan nötrinoların, temel fizik yasalarına aykırı biçimde, ışık hızını aştığını gösteren deney doğrulanırsa modern fizik kurallarının yeniden gözden geçirilmesi gerekebilir.

Albert Einstein'e göre, hiçbir şey ışıktan daha hızlı hareket edemiyor.

Avrupa Parçacık Araştırma Merkezi CERN'deki fizikçiler, atomdan küçük partiküllerin temel fizik yasalarına ters düşen biçimde, ışık hızını aştığını belirtti.

Uzmanlar, İtalya'da Alplerin kolu olan Apenin Dağları'nın altında bir laboratuardan 700 kilometre ötedeki diğer laboratuara fırlatılan nötrinoların hedefe saniyenin milyarda biri kadar önce vardığını hesapladılar.

15 bin defa ölçüm yapan bilimadamları sonucun kendilerini şaşırttığını, bu nedenle ABD ve Japonya'dan başka kuruluşlardan da bağımsız şekilde bu ölçümleri değerlendirmelerini istediklerini açıkladı. Araştırmacılar o zamana dek bu bulgulara temkinli yaklaştıklarını söylüyor.

Albert Einstein'e göre, hiçbir şey ışıktan daha hızlı hareket edemiyor. Ancak doğrulandığı takdirde bu deney, Albert Einstein'in Özel Görelilik Kuramının bazı kısımlarını tersine çevirebilir, evrenin nasıl işlediğini açıklayan yasalar alt üst olabilir. Tüm modern fizik teorilerinin yeniden gözden geçirilmesini dahi gerektirebilir.

Bununla beraber araştırma grubu "sistematik hata" dedikleri durumun oluşması halinde istenildiği kadar ölçüm yapılsın, yine aynı hata, yani hız sınırının aşıldığı gibi bir izlenim elde edilmesi riski bulunduğunu, bu nedenle ölçümlerini kamuoyuna ilan ettiklerini bildirdi.

Doktor Antonio Ereditato ve ekibi bu konuda üç yıldır araştırma yürütüyordu. Ereditato "Hayalim başka bir bağımsız deneyde de aynı sonucun alınması o zaman rahatlayacağım" diye konuştu.

Ereditato, "Ama şimdilik hiçbir şey iddia etmiyoruz. Toplumun bu çılgın sonucu anlamakta yardımcı olmasını istiyoruz - çünkü bu çılgınlık ve elbette sonuçları da çok ciddi olabilir" dedi.

Uzay'ın en büyük karadeliği bulundu

Gök bilimciler, Dünya’dan yaklaşık 250 milyon ışık yılı uzaklıktaki küçük bir galakside bugüne kadar keşfedilen en büyük karadeliği buldu. Dev karadeliğin kütlesi, Güneş'in 17 milyar katına eşit.

Disk şeklindeki NGC 1277 galaksisi (büyütmek için tıklayın).

İLGİLİ HABER

Her yıl Güneş'in 400 katını püskürtüyor

İLGİLİ HABER

Görelilik teorisini doğrulayan karadelik

Astronomi tarihindeki en büyük keşiflerden birine imza atan gök bilimciler, Dünya’dan çok uzaklardaki NGC 1277 galaksisinde Güneş'in kütlesinin 17 milyar katına denk gelen bir dev karadelik keşfetti. Normalde karadeliklerin bulundukları galaksilerin yoğunluğunun yüzde 0.1’ini kapsadıkları bilinirken, yeni keşfedilen dev kara delik NGC 1277’nin yoğunluğunun yüzde 14’ünü oluşturuyor.

                 Space.com’a açıklama yapan ABD’nin Texas eyaletindeki                                                          Austin Üniversitesi’nden Karl Gebhardt, “NGC 1277 gerçekten çok tuhaf bir galaksi... Neredeyse tamamı dev bir karadelikten oluşuyor. Galaksi-karadelik sistemlerinde bir ilk keşfedilmiş olabilir” dedi.

Dev karadeliğin genişliği, Neptün’ün Güneş’in etrafındaki yörünge hareketinde dolandığı alanın neredeyse 11 katı. Dev karadeliğin yoğunluğu o kadar büyük ki, Remco van den Bosch’un başını çektiği araştırma ekibi, yeni sunulan araştırmanın sonuçlarının doğruluğunu teyit etmek için bir yıl süren değerlendirmeler yaptı.

Space.com’a konuşan Almanya’nın Max Planck Astronomi Enstitüsü’nden van den Bosch, “Dev karadeliğin yoğunluğunu ilk hesapladığımda, bir şeyleri yanlış yapmış olduğumu zannettim. Aynı cihazlarla aynı ölçümü tekrar yaptık, ardından farklı cihazlarla tekrarladık... Ardından, ‘bir şeyler oluyor’ diye düşündüm” dedi.



BİLİNEN TEORİYE KARŞI GELİYOR
Gök biilimciler, yapılan keşifle, karadeliklerin galaksilerin merkezinde nasıl evrim geçirdiğine yönelik yeni bilgiler elde edebileceklerini ifade etti. 

Bilim insanları tarafından kabul edilen genel görüş, galaksilerin merkez bölgesinin, içinde yer alan karadeliklerle ilişkili olduğu. Ancak NGC 1277 galaksisinde bugüne kadar hiç rastlanmamış bir merkez-karadelik oranı bulunması, her zaman kabul edilen görüşü de sarsacak gibi görünüyor.

NGC 1277’nin kara deliği, sahip olduğu özellikle NGC 4486B galaksisinde keşfedilen karadeliğe de rakip olmayı başardı. NGC 4486B’deki karadeliğin, galaksinin yoğunluğunun yüzde 11’ini oluşturduğuna inanılırken, galaksinin merkezindeki gazların yüzde 59’unu kapsadığı düşünülüyor. Dev karadeliğin kütlesi ise 6-37 milyar Güneş kadar.


NGC 1277 galaksisi (büyütmek için tıklayın).

BEŞ TANE DAHA KEŞFEDİLDİ
Alman gök bilinmci van den Bosch ve ekibi, NGC 1277 yakınlarında dev karadeliklere sahip beş galaksi daha keşfetti. Van den Bosch, “Uzay2da her zaman bir tuhaflıkla karşılaşmayı umabilirsiniz... Şu an karşımızda bunlardan altı tane var... Böyle keşiflerde bulunmayı düşünmüyorduk çünkü karadeliklerin ve galaksilerin birbirlerini etkilemediğine inanıyorduk” dedi.

Van den Bosch, Nature dergisinde yayımlanan araştırmalarında, “en büyük karadeliği, dev karadelikleri keşfetmek için yaptıkları incelemelerde keşfettiklerini” ifade etti.

Gök bilimciler, ışığı yakalama gücü çok yüksek olan Austin McDonald Gözlemevi’ndeki Hobby-Eberly Teleskopu’nu kullanarak, içlerindeki kozmik cisimlerin oldukça hızlı bir şekilde  hareket ettiği küçük galaksiler tespit etti. Yıldız ve diğer kozmik cisimlere sahip, ortalama 9.784 ışık yılı genişliğindeki galaksilerdeki kozmik cisimlerin saniyede 350 km hızla hareket ettiği belirtildi.

KARADELİKLER KENDİLERİNİ GÖSTERDİ
Gök bilimciler, kozmik cisimlerin beklenenden yüksek olan hızlarına dayanarak, bu galaksilerin dev karadeliklere sahip olduğunu düşündü. Hubble Uzay Teleskopu’nun NGC 1277’ye ait arşiv bilgileri kullanılarak yapılan gözlemlerle, en büyük dev karadelik bulundu.

Araştırma ekibi, NGC 1277 galaksisindeki yıldızların hepsinin yaşlı olduğunu fark etti. En genç yıldızın 8 milyar yıl yaşında olduğu belirtilirken, galaksideki yıldızların birçoğu Güneş’in iki katı yaşında. Dünya’mıza hayat veren Güneş, 4.57 milyar yaşında.

Van den Bosch, buldukları kara deliklerin, yer aldıkları galaksilerde erken zamanlarda oluşmuş olabileceğini belirtti: Bu şey (karadelik) Büyük Patlama’nın zamanından beri orada duruyor olabilir... Belki de 13.7 milyar yıl önce yıldız ve galaksi oluşumu buna benziyordu” dedi...

ntvmsnbc

2012’in en iyi icatlarından biri

Hollandalı sanatçı ve bilim insanı Berndnaut Smilde, sis makinesini kullanarak kapalı alanda bulut oluşturmayı sağlayan bir yöntem geliştirdi.

Gerçeğinden hiçbir farklı olmayan bulutlar, bir gün oturma odanızda belirebilir. Hollandalı mucit  Smilde’nin geliştirdiği yöntem, havadaki nemi, ışığı ve ısıyı ayarlayarak kapalı alanda bulut oluşturmayı sağlıyor.

Time dergisinin, ‘2012’nin en iyi icatları’ listesinde yer verdiği buluş, ortaya sadece birkaç dakika ömrü olan bir bulut çıkarsa da oldukça etkileyici bir manzara oluşuyor.

Hollandalı mucit bulutlarını koridor veya yatak odası gibi farklı ortamlarda ortaya çıkarabiliyor.

Solar panel yerine solar enerji hunisi

Bilim insanları, güneş ışınlarının saçtığı enerjinin büyük kısmını toplayamadığını belirttikleri solar paneller yerine, daha fazla ışın toplayabilecek bir yöntem üzerinde çalışıyor. Yeni yöntemle, özel bir materyal mikroskobik iğneyle şişlenerek enerji toplamak için kullanılacak.

Mikroskobik iğneyle şişlenecek olan materyal huni şeklini alacak (Büyütmek için tıklayın).

Silikondan yapılan solar hücrelerin güneş ışınlarındaki enerjinin büyük kısmını kaçırdığını ifade eden ABD’li ve Çinli bilim insanları, metaryallerin sadece bir molekül kalınlığındaki tabakası üzerinde oynayarak, materyalin daha fazla güneş ışığını yakalayacak şekilde moküler yapısını değiştirebileceklerini belirtti.

ABD’nin MIT (Massachusetts Institute of Technology) ve Çin’in Peking ile Xi’an Jiaotong Üniversiteleri tarafından yürütülen araştırmaya göre, her renkteki güneş ışınlarını yakalamak ve enerji için depolamak mümkün.

Kristal silikondan yapılan geleneksel solar paneller, görünür ışığın en uzun dalgaboyuna sahip olan kırmızıya oldukça hassas.  Kristal yapıya sahip olmayan silikon ise mavi aralığındaki dalgaboylarına ait ışınlara hassaslığıyla biliniyor.

MİKROSKOBİK İĞNEYLE ŞİŞMELE YÖNTEMİ
Araştırmacılar, Güneş’in en güçlü dalgaboylarının tayfın yeşil kısmında yer aldığına dikkat çekti. Yeşil ışığın dalgaboyundan saçılan fotonlar, solar panellerin içindeki atomlara çarpıyor ve elektronlarla etkileşime girerek elektrik ortaya çıkarıyor. Eğer solar paneller Güneş’ten saçılan daha fazla rengi yakalayabilirse, daha fazla elektrik üretecek ve daha etkin olacaklar.

Nature Photonics dergisinde yayımlanan araştırmada, MIT profesörü Ji Lu ve meslektaşları, güneş ışınlarından daha fazla enerji toplayabilmek adına ‘her ince metaryal tabakasını bir solar enerji hunisine' çevirmeyi önerdi.

Araştırmacıların kullanmayı öne sürdüğü materyal molibden disülfür. Bugüne kadar solar panellerde kullanılmayan molibden disülfür, transistörler için yıllardır bir yarı iletken olarak deneniyor. Aynı zamanda ‘ultra güçlü materyaller’ sınıfında yer alan molibden disülfür, çok uzun süre kırılmadan belli bir şekle sokulabiliyor.

Uygulanması düşünülen teknikte, molibden disülfür, mikroskobik bir iğneyle ‘şişlenecek.’ İğnenin basıncı, materyalin huni benzeri bir yapıya girmesini sağlayacak ve merkezine doğru yoğunluğu artıracak.

TEK BİR NOKTADA DAHA FAZLA ENERJİ
Molibden disülfür, silikon gibi güneş ışınına maruz kaldığı zaman elektron saçıyor. Materyali bir huni şekline sokarak, köşelerinden merkezine kadar atomik yapısını değiştirmeyi ve güneş ışığının farklı dalgaboylarındaki fotonlara tepki verecek bir hale gelmesini sağlamak istiyor.

Düşünülen teknik başarılı olursa, tek bir materyal tabakası Güneş’ten daha fazla enerji elde edilebileceğini gösteriyor. Dahası, huni şeklini alacak materyalin dibinde elektrostatik kuvvet etkisiyle toplanacak olan yüklü parçacıklar, tabakanın yüzeyinerasgele dağılmak yerine daha fazla enerji sunacak bir yoğunluk oluşturacak.

IBM ve Intel’in geçmişte esnek yüzeyler üzerinde yaptığı deneylere benzer olarak yürütülen araştırmada, henüz düşünülen tekniğin geçerli olduğu gösteren bir sonuç elde edilmedi.

kaynak: ntvmsnbc

Saatte 500 km hızla ilerleyecek

Japonlar, dünyanın en hızlı trenini geliştirmek için kolları sıvadı. Japonya Merkez Demiryolları şirketi tarafından geliştirilecek olan hızlı tren saatte 500 km hıza ulaşacak.

ntvmsnbc

Japonya, dünyanın en hızlı trenini geliştirmeyi amaçlayan projesini açıkladı. Manyetik levitasyon treni (Magnev) sınıfı olaracak tren, saatte tam 500 km hız yapabilecek. Japonya’nın başkenti Tokyo ile Nagoya kenti arasındaki 350 km’lik mesafeyi sadece 40 dakikaya indirecek olan trenin hizmete gireceği yıl ise 2027.

Her ne kadar geç hizmete girecek olsa da, Maglev serisi L0 modeli olarak sunulacak tren, manyetik raylı trenlerin geleceği noktayı temsil etmesi adına çok önemli bir proje olarak kabul ediliyor. 1970’lerde geliştirilen Magnev teknolojisi, trenin raylar üzerinde temas etmeden ilerlemesini sağlıyor. Kısaca, havada ilerleyen tren sürtünme sıfıra indiği için çok daha uzun mesafelere çok daha hızlı bir şekilde ulaşabiliyor.

Dünyanın en hızlı treni unvanı, her ne kadar hizmete girmese de Çin’in CRS şirketi tarafından geliştirilen trene ait. Altı vagona sahip olan ve bıçağa benzeyen tasarımıyla aerodinamik özelliğini artıran tren, hafif plastik, magnezyum alaşım ve karbon fiberden yapıldı.

22.800 kW enerji kullanan tren, Aralık 2011’de yapılan testte 500 km hıza ulaştı. Öncesinde, dünuanın en hızlı treni rekoru Çin Yüksek Hızlı Demiryolları’nın işlettiği trene aitti. Yolcu treni saatte 300 km hız yapabiliyor. Trenin kullandığı enerji ise 9.600 kW.

Japonların yeni nesil Magnev treninin 14 vagonu olması ve bin yolcu taşıması planlanıyor. Şu an için sorulan en önemli soru, mermi gibi gidecek trenlerin bilet fiyatının ne kadar olacağı.

Türk bilim insanından ''1,9 milyar yıllık'' keşif

Kanada Windsor Üniversitesi Bilim Fakültesi Yer ve Çevre Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Polat, Kanada Superior Gölü çevresinde 1,9 milyar yıl yaşında toprak bulduklarını bildirdi.

Elazığlı yer bilimci Polat, Kanada'da Superior Gölü'nün kuzeyinde yer alan Schreiber-Hemlo bölgesinde yeşil kayaç kuşağı üzerinde uzun zamandır jeolojik çalışmalar yaptığını bildirdi.

Bu bölgeye 2007 yılında yaptığı bir gezi sırasında yaklaşık 1,9 milyar yıl yaşında bir uyumsuzluk düzlemi ve bu düzlemin altında yer alan kırmızı renkli kayaçlar tespit ettiğini anlatan Polat, bu kırmızı kayaçların eski bir toprak parçası olabileceğinden şüphelenerek, ayrıntılı bir arazi çalışması yaptığını belirtti.

Polat, bölgeden çok sayıda örnek topladığını, 2008 yılında ise tekrar bölgeye giderek yeni örnekler aldığını aktardı.

Örneklerde yaklaşık 5 yıl süren uzun incelemeler sonucu kırmızı renkli kayaçların 1,9 milyar yıl yaşında eski toprak olduğunun belirlendiğini ifade eden Polat, şu bilgileri verdi:

''Bugüne kadar daha yaşlı topraklar dünyanın çeşitli yerlerinde bulunmuş. Ancak bizim bulduğumuz 1,9 milyar yaşındaki toprak, Kanada'da Superior Gölü çevresinde bulunmuş demirce zengin en yaşlı toprak. Bulduğumuz toprak, dünya atmosferinin kimyasal evrimi hakkında çok önemli bir veri kaynağını oluşturmaktadır. Bu toprakta yapılacak yeni incelemelerle dünyanın 1,9 milyar yıl önceki atmosferi ve iklimi hakkında önemli bilgiler edinilebilir. Toprak, taşıdığı özelliklerle 1,9 milyar yıl önce de atmosferde önemli miktarda serbest oksijen bulunduğunu gösteriyor. Atmosferdeki serbest oksijen miktarı 2,2 milyar yıl öncesinde yok denecek kadar azdı. Bu nedenle oksijene bağlı karasal yaşam yoktu. Atmosferdeki oksijen miktarı 2,2 milyar yıl önce artmaya başlamıştır. Bizim bulduğumuz topraklardaki demir oksitler, atmosferdeki oksijenin 1.9 milyar yıl önce önemli miktarda artış yaptığını göstermektedir.''

Prof. Dr. Polat, toprağın bileşiminden Ekvatora yakın bir bölgede oluştuğunu, jeolojik olaylarla binlerce kilometre kuzeye taşındığını belirlediklerini kaydetti.

BİLİNEN EN YAŞLI TOPRAK 3 MİLYAR YIL YAŞINDADünyanın bilinen en yaşlı toprağının yaklaşık 3 milyar yıl yaşında olduğunu ve Güney Afrika'da bulunduğunu da aktaran Prof. Dr. Polat, Kanada'daki bilinen en yaşlı toprakların ise 2,45 milyar yıl yaşında olduğunu açıkladı.

Demir oksit bakımından zengin olmayan bu topraklar nedeniyle 2,45 milyar yıl öncesine kadar karasal yaşama imkan sağlayacak serbest oksijen miktarının atmosferde olmadığının öngörüldüğünü dile getiren Polat, Güney Afrika'da bulunan 2,25 milyar yıl yaşındaki ''Hekpoort'' topraklarının ise demir oksitce zengin olmaları nedeniyle bu dönemde atmosferde serbest okjinenin birikmeye başladığını gösterdiğini belirtti.

Polat, yaptığı çalışmanın Chemical Geology dergisinin Ekim 2012 sayısında yayınlanarak bilim literatürüne girdiğini bildirdi.

AA

Çöpten elektrik 20 bin konutu aydınlatıyor

Adana'nın merkez ilçesi Sarıçam'da iki yıl önce kurulan tesiste, çöplerin ayrıştırılarak çürütülmesi sonucu elde edilen metan gazından üretilen enerjiyle yaklaşık 20 bin konuta elektrik sağlanıyor.

Bütün kentin çöpünün toplandığı, yıllarca kötü bir görünüm ve kokuya neden olan alanda kurulan tesis sayesinde ''Sofulu çöplüğü'' olarak bilinen alan, ''Geri dönüşüm sahasına'' dönüştü.

Bu sayede deponi gazının biriktiği katı atık depolama alanlarındaki kötü koku, patlama riski, atmosfere sera gazı salınımı gibi çeşitli tehlikeler ortadan kaldırılarak yerine, Adana Entegre Katı Atık Projesi kapsamında mevcut atık sahasının ıslahı yapıldı ve deponi gazından enerji üretimine başlandı.

Invest Trading ve Consulting AG Adana Entegre Katı Atık Projesi Müdürü Cevdet Kurtay, belediyeler tarafından günlük toplanan bin 500 ton çöpün tesise kamyonlarla taşındığını, kantarda ağırlığı ölçüldükten sonra boşaltıldığını kaydetti.

Islah edilen alanlarda metan gazının patlama riskinin ortadan kaldırılarak, söz konusu gazdan enerji üretildiğini ve böylece karbondioksit emisyonunun azaltıldığını anlatan Kurtay, alternatif enerji kaynakları kullanılarak enerji arzı yaratılmasının Türkiye enerji ekonomisini doğrudan etkilediğini ifade etti.

ORGANİK ÇÖPLER ENERJİYE, OLMAYANLAR GERİ DÖNÜŞÜME
Çöpten enerji üretmenin titiz bir çalışma olduğunu, çöplerin boşaltıldıktan sonra ilk olarak ayrıştırma bantlarına alındığını belirten Kurtay, şu bilgileri verdi:

''Ayrıştırma bandında ilk olarak organik olan ve olmayan çöpleri ayırıyoruz. Organik olmayan ambalaj atıklarını sözleşmeli çalıştığımız lisanslı geri dönüşüm merkezlerine teslim ediyoruz. Gıda gibi organik atıkları çürütme tankında çürütüyoruz ve elde ettiğimiz metan gazını önce balona, ardından gazla çalıştırılan elektrik motorlarına göndererek elektrik üretimini gerçekleştiriyoruz.''  

Birçok ilde boş alanlara dökülerek kötü bir görünüme sebep olan çöpleri geri dönüştürerek hem ekonomiye hem çevreye büyük katkı sağladıklarını vurgulayan, Kurtay, ''Yaklaşık 10 megawatt/saat civarında bu metan gazından elektrik üretiyoruz. Bu ürettiğimiz elektriği Sarıçam ilçesinde yaklaşık 20 bin konuta dağıtıyoruz'' dedi.

Tesisin ayrıştırma bölümünde yaklaşık 100 kişi çalıştırdıklarını ve bu kişilerin de tesis kurulmadan önce çöplükte topladığı çöplerle hayatını sürdürmeye çalışanlardan oluştuğunu ifade eden Kurtay, tesisin etrafına da 30 bine yakın fidan diktiklerini ve büyük bir bahçe oluşturarak, bölgeyi çöplük havasından kurtarıp modern bir tesis haline getirdiklerini sözlerine ekledi.

AA